Annem Güneş Sezai Akmen anısına…..
BÜYÜK AŞIKLARIN SONUNCUSU ve ÇANKAYA SAHNE
‘’Yaşamda ve ilişkilerde sığ duyguların galibiyeti bizi ve yakınlarımızı daima acıtır’’
Çankaya Sahne ve Mehmet Atay
Başkent -Ankara 2019 yılının eylül ayında, kadrosunda genç oyuncuların çoğunlukta olduğu sanatçı, eğitmen Mehmet Atay’ın kişisel gayretleriyle yeni bir sahneye kavuşma şansını yakalamıştır. Mehmet Atay, Tiyatro’ ÜçArtıBir’ adıyla başlattığı tiyatro çalışmalarını Başkent Ankara’lı sanatseverler için yeniden Çankaya Sahne’ye taşımış. Sinema olarak önceleri görsel sanatlara hizmet eden Çankaya’nın bundan böyle sanatta sürdürebilirliğini sahne sanatlarında’ Çankaya Sahne’ olarak devam ettirme çabası ile başkentli sanat severlerle buluşturmuştur.
Genel Sanat Yönetmenliğini Mehmet Atay’ın üstlendiği sanat merkezinin ilk oyunlarından biri Pulitzer ödüllü yazar Neil Simon’ın buruk güldürüsü’ Büyük Aşıkların Sonuncusu’ yine Çankaya Sahne için sezonun ilk oyunu olarak kendisi tarafından seçilmiştir.
‘Büyük Aşıkların Sonuncusu’ Barney Chasman ve üç kadın!
Oyun Barney Chasman ve farklı özelliklere sahip üç kadının komik hikayesinde yazar Neil Simon’ın yaşama ustaca atılmış çelmelerinde aldatma,çapkınlık,kaçamak yapmak gibi kavramlar üzerinden yazarın aynı ustalıkla erkeğin yakınlaşma başarısızlığından veya acemiliğinden ortaya çıkardığı trajikomik öyküsünde bizi gülümsetmeyi başarmıştır.Kırkyedi (47) yaşında, yirmiüç(23) yıllık evliliğini geride bırakmış bir erkeğin (B.Chasman) masumane duygularla evliliğine biraz heyecan, biraz da kendi kendinin yaşamsal sorgulamasından doğan sorunlarının biçimsel anlamda çapkınlığının, özde ise getirdiği duygusal tutarsızlıkları oyunda büyük incelikle yazar tarafından anlatılmıştır. Yazar Simon bazı mutsuzlukların küçük zararsız kabul edilen üstte bahsettiğimiz durumlarda yeniden aileyi düzenlemek hatta bir arada tutmak için ateşleyici olduğu hususunda ip uçlarını oyunda vermeyi ihmal etmemiştir.Sakin,rutin hayatını lokanta sahibi evli erkek olarak sürdüren Chasman’nın karısı dışında üç kadınla maceracı ve enerjik olma çabası aslında orta yaş yenilgisi diyebileceğimiz değişimin hızlı belirtisi olarak ortaya çıktığı seyirciye hissettirilmiştir.
Bu değişimin! ilk adayı Chasman’ın kendi lokantasında tanıştığı tecrübeli kadını eve getirmesiyle başlamıştır.Kadın aldatma eyleminde içinde bulunduğu durumu kavrayacak yeteneğe sahip olup Chasman modelinin çok ötesinde varlık gösterebilen 1.ci Kadın -Nazan Erkuvan(Elaine Navazio) için Chasman çok kolay hatta fazla tecrübesiz bile gelmiştir. Olmayan ya da olamayan ilişkinin başından itibaren bişiylerin yönetiminin doğrudan adı geçen kadının yönetiminde olması beraberlik için uzayan sürenin amaçtan çok anılan süre için araç olma hali oyunda kesinlik kazanmıştır.Aldatma eyleminde ise Chasman kadının yüksek tecrübesi karşısında tecrübesizliğinin yenilgisini tüm gayretlerine rağmen en yoğun haliyle yaşamıştır. Erkek için ilk olan bu karşılaşmada kedinin fare ile oynadığı gibi erkekle oynayan kadının başarısı ile sonuçlanmıştır.Aldatma eylemi gerçekleşmemiş olsa da Chasman için aldatma isteği daha da öne çıkmış ve tazeliğini aynen korumuştur.İkinci kadın-Derya Şenol (Bobbi Micheal) İkinci randevu ve yine ikinci kadın adayın ise uyuşturucu kullanan genç ,güzel , hareketli , sıra dışı oluşuyla ilginç kişiliği seyirci için dikkat çekici olmuştur.İlişkinin başlangıcında Chasman’ın sığ ! çapkınlığının en çılgın birazda olmazları oldurur hali çaresizlik şekli olarak seyirciyi bu randevuda gördüğü karşıtlığı ile şaşırtmış , sahnenin kazandığı genç dinamik yapıda sonuç ise değişmemiş ve erkek için ikinci yenilgide hızla gelmiştir.. Aldatma eyleminde 3. Kadın-Filiz Çolakoğlu (Janette Fisher)en enteresan kadın aday olmuş çünkü Chasman karısının en yakın arkadaşını bu anlamda ilişki için tercih etmiş olması ve bunun kadına yüklediği psikolojik anlamda rahatsızlıklar ile yine kadının Chasman’ı da rahatsız ederek gerçekleşemeyen aldatma,çapkınlık ya da kaçamak kavramlarının yer aldığı buluşma erkek tarafından en çarpıcı sonuç olarak bu kadınla buluşmasıyla ortaya çıkmıştır.Ortaya çıkan insan fotoğrafları aslında acıtıcı ve parlattığımız çoğu düşüncenin bu anlamda yaşantımızda bilmediğimiz tuzaklarla bezeli olduğunun göstergesi olarak kocaman gerçekler olarak bizim karşımıza en yalın haliyle gelmiştir.Düşünme ve algılama biçiminin yeniden iyileştirici hal alması ile yakıcı ortamların ,yapıcı ortamlara dönüşmesi yaşamda zaman,zaman zorunluluk hallerini getirdiği görülmüştür.Başlangıç ile sonuç arasında tarafların yani kadın veya erkek beklentilerinin ki bu oyunda karşımıza çıkan başka kadın beklentisinin kısaca yaşamımızın yalnızlığında bir söz,bakış ve düşüncenin bizimle devleşmesine müsaade etmenin sakıncalarından uzaklaşmanın özenle ayrıntılarını tebessüm içinde yazar sorgulamış ve sorgulatmıştır.
Bir erkek (Mehmet Atay) ve Üç Kadın( Nalan Erkovan,Derya Şenol,Filiz Çolakoğlu)üzerine oyun notlarımız….
Barney Chasman rolüyle seyircisini karşılayan ve aynı zamanda oyunun yönetmeni Mehmet Atay öğrenim dönemlerinde öğretici olarak derslerine girdiği çoğunlukla mezun sanatçı öğrencileriyle oyunu paylaşmış olmanın keyfini , kendi sanat merkezinde yeniden yaşama ve beraber olma isteği olarak öne çıkardığı sanatçının oyuncu kadrosundan da anlaşılmıştır.
Yönetmen Mehmet Atay üç ayrı kadınla olan üç ayrı sahnede de oyuncu olarak biçim ve öz anlamında biraz yorgun, dağınık ,biraz da zaman,zaman oyundan uzaklaştığı (koptuğu)seyirci tarafından hissedilmiş,oyunun doğal akışı içinde seyircinin bunları hissetmesini , usta oyuncunun kuruluş dönemini yeni tamamladığı Çankaya Sahne için verdiği emek ve çabalarının yorgunluğu olarak düşünülerek değerlendirilmiştir.Birbirinden farklı yaş ve özelliklerin öne çıktığı üç kadınla her anlamda yakınlaşma ya da diğer şekliyle aldatma eyleminde farklılıklar ! Barney Chasman için seyirciye istenilen şekilde oyunda yeterince vurgulanamamıştır..En önemlisi Chasman’ın böyle bir kaçamak hayali içinde saç,sakal bakım ile kostümsel düzende de özenli olmak koşulunun unutulması ilginç bulunmuş yine malum kuruluş mazeretiyle eleştiri şimdilik ötelenmiştir..1.Kadın (Nalan Erkovan) Barney Chasman ‘ın kendi lokantasında tanıştığı tecrübeli kadındır. Aldatma,çapkınlık veya kaçamak eylemleri üzerine söz ve hareketleriyle hayatın anlamına götüren sorgulamanın mutfağında olan Chasman için bu ilk buluşma davetini ilettiği bu tecrübeli kadınla yine buluşmanın kendisi için ilk oluşu ve olayların akışında da iklinin performansının düşüklüğü belirlemiştir. Chasman’ın belki de bu aşamada ve karşılaşma anlamında ilk kişi bu kadının olması gerçekten talihsizlik olmuş. Bayan Navazio’nun eve gelişinden itibaren davranışları ile tecrübesine dayalı yaptığı davranışların rahatlığı tecrübe ölçeğinde üstünlük taşıması, Chasmanda yerini rahatsızlığa bırakmıştır.Birinci perdede seyirciye oldukça uzun gelen buluşmanın temposu düşük eylemin gerçekleşemeyeceğini seyircinin hissetmesi ve anlayarak beklemesi seyirciyi yormaktan başka işe yaramamıştır. Seyirciyi daha tempolu bir performansla süresi içinde yavaş ,yavaş hazırlamak bu ilk randevunun önemini vurgulama anlamında 1.Kadın tarafından iyi hazırlanmış performansla yorumlanması ,hem Chasman acısından komiğin daha rahat çıkması ile başın sona etkisi bakımından güçlü olan ilk randevuyu içeren sahnede istenilen etki sağlanamamıştır .Oyunun temposu ve beden dilinin önemi acısından bu sahnenin gerekli iyileştirmeye ihtiyacı olduğu gibi kadın oyuncu tarafından söylenen bir çok sözcüğün duyulamaması , anlaşılamaması da seyirci acısından dikkat çekici olmuştur. 2.ci Kadın (Derya Şenol)Genç,güzel, alışılmışın dışında alışkanlıkları olan ve renkli kişiliği gibi kostümsel anlamda da ilgi çekiciliği bu anlamda fiziksel özelliklerinin de getirdiği tamamlayıcı enstrümanları ile birlikte sahne empatisi yüksek oyuncunun performansı sahneye bu aşamada beklenen tempoyu getirmiştir.Beden dilini son derece iyi kullanan oyuncu ikinci randevuda istenilenin olmaması anlamında gerçekten içiciliğini bile erkeğe cazip hale getirerek gereken atmosferi başarıyla oluşturmuş,Chasman ile birlikte keyifli ,dinamik sahnenin oluşmasında çok etkili olmuştur.3.cü Kadın (Filiz Çolakoğlu) Sahnede beklenilen performansın ateşleyici kimliği olarak alkışlarımızı hak ederek almıştır.Erkeğin eşinin en yakın arkadaşı olmanın psikolojik baskısını sahnesi boyunca yavaş,yavaş belirgin hale getirişi ,seyirciye doğru zamanlama içinde son derece ılımlı ama takıntısını fark ettirdiği tekrarlarıyla anlamlı ,sakin ama kararlılığının biçimsel olarak naif görünen durumunun gerisinde güçlü duruşunu özenli oyunculuğuyla göstermiştir.
Diksiyon anlamında oyuncu Mehmet Atay’ın güçlü dili kullanma performans başarısında oyuncu ustasına yine başarısıyle eşlikçi partneri olmuştur.
Oyunda dekor , kostüm, ışık anlamında Çankaya Sahne’nin çok yeni ve bu oyunun sezonun ilk oyunu olması nedeniyle bu konuda olumsuz düşüncelerimi şimdilik satırlarımda paylaşmamayı tercih etmiş olmam ,gelecek çalışmalarda sahne tasarımı genelinde olumlu değişikliklerin Çankaya Sahne genelinde beklentimiz olacağını paylaşarak yine usta sanatçı Mehmet Atay’a başkent Ankara’ya kazandırdığı Çankaya Sahne için sanat severler ve kendi adıma teşekkürlerimizi bir kez daha yinelemek isterim.
FÜSUN AKMEN BALKAYA 12.Ekim.2019/ Çankaya Sahne –Ankara.
BÜYÜK AŞIKLARIN SONUNCUSU ve ÇANKAYA SAHNE
‘’Yaşamda ve ilişkilerde sığ duyguların galibiyeti bizi ve yakınlarımızı daima acıtır’’
Çankaya Sahne ve Mehmet Atay
Başkent -Ankara 2019 yılının eylül ayında, kadrosunda genç oyuncuların çoğunlukta olduğu sanatçı, eğitmen Mehmet Atay’ın kişisel gayretleriyle yeni bir sahneye kavuşma şansını yakalamıştır. Mehmet Atay, Tiyatro’ ÜçArtıBir’ adıyla başlattığı tiyatro çalışmalarını Başkent Ankara’lı sanatseverler için yeniden Çankaya Sahne’ye taşımış. Sinema olarak önceleri görsel sanatlara hizmet eden Çankaya’nın bundan böyle sanatta sürdürebilirliğini sahne sanatlarında’ Çankaya Sahne’ olarak devam ettirme çabası ile başkentli sanat severlerle buluşturmuştur.
Genel Sanat Yönetmenliğini Mehmet Atay’ın üstlendiği sanat merkezinin ilk oyunlarından biri Pulitzer ödüllü yazar Neil Simon’ın buruk güldürüsü’ Büyük Aşıkların Sonuncusu’ yine Çankaya Sahne için sezonun ilk oyunu olarak kendisi tarafından seçilmiştir.
‘Büyük Aşıkların Sonuncusu’ Barney Chasman ve üç kadın!
Oyun Barney Chasman ve farklı özelliklere sahip üç kadının komik hikayesinde yazar Neil Simon’ın yaşama ustaca atılmış çelmelerinde aldatma,çapkınlık,kaçamak yapmak gibi kavramlar üzerinden yazarın aynı ustalıkla erkeğin yakınlaşma başarısızlığından veya acemiliğinden ortaya çıkardığı trajikomik öyküsünde bizi gülümsetmeyi başarmıştır.Kırkyedi (47) yaşında, yirmiüç(23) yıllık evliliğini geride bırakmış bir erkeğin (B.Chasman) masumane duygularla evliliğine biraz heyecan, biraz da kendi kendinin yaşamsal sorgulamasından doğan sorunlarının biçimsel anlamda çapkınlığının, özde ise getirdiği duygusal tutarsızlıkları oyunda büyük incelikle yazar tarafından anlatılmıştır. Yazar Simon bazı mutsuzlukların küçük zararsız kabul edilen üstte bahsettiğimiz durumlarda yeniden aileyi düzenlemek hatta bir arada tutmak için ateşleyici olduğu hususunda ip uçlarını oyunda vermeyi ihmal etmemiştir.Sakin,rutin hayatını lokanta sahibi evli erkek olarak sürdüren Chasman’nın karısı dışında üç kadınla maceracı ve enerjik olma çabası aslında orta yaş yenilgisi diyebileceğimiz değişimin hızlı belirtisi olarak ortaya çıktığı seyirciye hissettirilmiştir.
Bu değişimin! ilk adayı Chasman’ın kendi lokantasında tanıştığı tecrübeli kadını eve getirmesiyle başlamıştır.Kadın aldatma eyleminde içinde bulunduğu durumu kavrayacak yeteneğe sahip olup Chasman modelinin çok ötesinde varlık gösterebilen 1.ci Kadın -Nazan Erkuvan(Elaine Navazio) için Chasman çok kolay hatta fazla tecrübesiz bile gelmiştir. Olmayan ya da olamayan ilişkinin başından itibaren bişiylerin yönetiminin doğrudan adı geçen kadının yönetiminde olması beraberlik için uzayan sürenin amaçtan çok anılan süre için araç olma hali oyunda kesinlik kazanmıştır.Aldatma eyleminde ise Chasman kadının yüksek tecrübesi karşısında tecrübesizliğinin yenilgisini tüm gayretlerine rağmen en yoğun haliyle yaşamıştır. Erkek için ilk olan bu karşılaşmada kedinin fare ile oynadığı gibi erkekle oynayan kadının başarısı ile sonuçlanmıştır.Aldatma eylemi gerçekleşmemiş olsa da Chasman için aldatma isteği daha da öne çıkmış ve tazeliğini aynen korumuştur.İkinci kadın-Derya Şenol (Bobbi Micheal) İkinci randevu ve yine ikinci kadın adayın ise uyuşturucu kullanan genç ,güzel , hareketli , sıra dışı oluşuyla ilginç kişiliği seyirci için dikkat çekici olmuştur.İlişkinin başlangıcında Chasman’ın sığ ! çapkınlığının en çılgın birazda olmazları oldurur hali çaresizlik şekli olarak seyirciyi bu randevuda gördüğü karşıtlığı ile şaşırtmış , sahnenin kazandığı genç dinamik yapıda sonuç ise değişmemiş ve erkek için ikinci yenilgide hızla gelmiştir.. Aldatma eyleminde 3. Kadın-Filiz Çolakoğlu (Janette Fisher)en enteresan kadın aday olmuş çünkü Chasman karısının en yakın arkadaşını bu anlamda ilişki için tercih etmiş olması ve bunun kadına yüklediği psikolojik anlamda rahatsızlıklar ile yine kadının Chasman’ı da rahatsız ederek gerçekleşemeyen aldatma,çapkınlık ya da kaçamak kavramlarının yer aldığı buluşma erkek tarafından en çarpıcı sonuç olarak bu kadınla buluşmasıyla ortaya çıkmıştır.Ortaya çıkan insan fotoğrafları aslında acıtıcı ve parlattığımız çoğu düşüncenin bu anlamda yaşantımızda bilmediğimiz tuzaklarla bezeli olduğunun göstergesi olarak kocaman gerçekler olarak bizim karşımıza en yalın haliyle gelmiştir.Düşünme ve algılama biçiminin yeniden iyileştirici hal alması ile yakıcı ortamların ,yapıcı ortamlara dönüşmesi yaşamda zaman,zaman zorunluluk hallerini getirdiği görülmüştür.Başlangıç ile sonuç arasında tarafların yani kadın veya erkek beklentilerinin ki bu oyunda karşımıza çıkan başka kadın beklentisinin kısaca yaşamımızın yalnızlığında bir söz,bakış ve düşüncenin bizimle devleşmesine müsaade etmenin sakıncalarından uzaklaşmanın özenle ayrıntılarını tebessüm içinde yazar sorgulamış ve sorgulatmıştır.
Bir erkek (Mehmet Atay) ve Üç Kadın( Nalan Erkovan,Derya Şenol,Filiz Çolakoğlu)üzerine oyun notlarımız….
Barney Chasman rolüyle seyircisini karşılayan ve aynı zamanda oyunun yönetmeni Mehmet Atay öğrenim dönemlerinde öğretici olarak derslerine girdiği çoğunlukla mezun sanatçı öğrencileriyle oyunu paylaşmış olmanın keyfini , kendi sanat merkezinde yeniden yaşama ve beraber olma isteği olarak öne çıkardığı sanatçının oyuncu kadrosundan da anlaşılmıştır.
Yönetmen Mehmet Atay üç ayrı kadınla olan üç ayrı sahnede de oyuncu olarak biçim ve öz anlamında biraz yorgun, dağınık ,biraz da zaman,zaman oyundan uzaklaştığı (koptuğu)seyirci tarafından hissedilmiş,oyunun doğal akışı içinde seyircinin bunları hissetmesini , usta oyuncunun kuruluş dönemini yeni tamamladığı Çankaya Sahne için verdiği emek ve çabalarının yorgunluğu olarak düşünülerek değerlendirilmiştir.Birbirinden farklı yaş ve özelliklerin öne çıktığı üç kadınla her anlamda yakınlaşma ya da diğer şekliyle aldatma eyleminde farklılıklar ! Barney Chasman için seyirciye istenilen şekilde oyunda yeterince vurgulanamamıştır..En önemlisi Chasman’ın böyle bir kaçamak hayali içinde saç,sakal bakım ile kostümsel düzende de özenli olmak koşulunun unutulması ilginç bulunmuş yine malum kuruluş mazeretiyle eleştiri şimdilik ötelenmiştir..1.Kadın (Nalan Erkovan) Barney Chasman ‘ın kendi lokantasında tanıştığı tecrübeli kadındır. Aldatma,çapkınlık veya kaçamak eylemleri üzerine söz ve hareketleriyle hayatın anlamına götüren sorgulamanın mutfağında olan Chasman için bu ilk buluşma davetini ilettiği bu tecrübeli kadınla yine buluşmanın kendisi için ilk oluşu ve olayların akışında da iklinin performansının düşüklüğü belirlemiştir. Chasman’ın belki de bu aşamada ve karşılaşma anlamında ilk kişi bu kadının olması gerçekten talihsizlik olmuş. Bayan Navazio’nun eve gelişinden itibaren davranışları ile tecrübesine dayalı yaptığı davranışların rahatlığı tecrübe ölçeğinde üstünlük taşıması, Chasmanda yerini rahatsızlığa bırakmıştır.Birinci perdede seyirciye oldukça uzun gelen buluşmanın temposu düşük eylemin gerçekleşemeyeceğini seyircinin hissetmesi ve anlayarak beklemesi seyirciyi yormaktan başka işe yaramamıştır. Seyirciyi daha tempolu bir performansla süresi içinde yavaş ,yavaş hazırlamak bu ilk randevunun önemini vurgulama anlamında 1.Kadın tarafından iyi hazırlanmış performansla yorumlanması ,hem Chasman acısından komiğin daha rahat çıkması ile başın sona etkisi bakımından güçlü olan ilk randevuyu içeren sahnede istenilen etki sağlanamamıştır .Oyunun temposu ve beden dilinin önemi acısından bu sahnenin gerekli iyileştirmeye ihtiyacı olduğu gibi kadın oyuncu tarafından söylenen bir çok sözcüğün duyulamaması , anlaşılamaması da seyirci acısından dikkat çekici olmuştur. 2.ci Kadın (Derya Şenol)Genç,güzel, alışılmışın dışında alışkanlıkları olan ve renkli kişiliği gibi kostümsel anlamda da ilgi çekiciliği bu anlamda fiziksel özelliklerinin de getirdiği tamamlayıcı enstrümanları ile birlikte sahne empatisi yüksek oyuncunun performansı sahneye bu aşamada beklenen tempoyu getirmiştir.Beden dilini son derece iyi kullanan oyuncu ikinci randevuda istenilenin olmaması anlamında gerçekten içiciliğini bile erkeğe cazip hale getirerek gereken atmosferi başarıyla oluşturmuş,Chasman ile birlikte keyifli ,dinamik sahnenin oluşmasında çok etkili olmuştur.3.cü Kadın (Filiz Çolakoğlu) Sahnede beklenilen performansın ateşleyici kimliği olarak alkışlarımızı hak ederek almıştır.Erkeğin eşinin en yakın arkadaşı olmanın psikolojik baskısını sahnesi boyunca yavaş,yavaş belirgin hale getirişi ,seyirciye doğru zamanlama içinde son derece ılımlı ama takıntısını fark ettirdiği tekrarlarıyla anlamlı ,sakin ama kararlılığının biçimsel olarak naif görünen durumunun gerisinde güçlü duruşunu özenli oyunculuğuyla göstermiştir.
Diksiyon anlamında oyuncu Mehmet Atay’ın güçlü dili kullanma performans başarısında oyuncu ustasına yine başarısıyle eşlikçi partneri olmuştur.
Oyunda dekor , kostüm, ışık anlamında Çankaya Sahne’nin çok yeni ve bu oyunun sezonun ilk oyunu olması nedeniyle bu konuda olumsuz düşüncelerimi şimdilik satırlarımda paylaşmamayı tercih etmiş olmam ,gelecek çalışmalarda sahne tasarımı genelinde olumlu değişikliklerin Çankaya Sahne genelinde beklentimiz olacağını paylaşarak yine usta sanatçı Mehmet Atay’a başkent Ankara’ya kazandırdığı Çankaya Sahne için sanat severler ve kendi adıma teşekkürlerimizi bir kez daha yinelemek isterim.
FÜSUN AKMEN BALKAYA 12.Ekim.2019/ Çankaya Sahne –Ankara.